Xã nông thôn mới Sơn Mỹ (huyện Hàm Tân) ngày nay với hầu hết người dân vùng đất cát Quảng Trị vào sinh sống lập nghiệp từ thập niên 1970 của thế kỷ trước. Người dân quê quán miền Trung ở đâu cũng vậy, họ luôn chú trọng giữ gìn bản sắc văn hóa vùng miền, như giữ gìn nét văn hóa đình làng, họ tộc, nhắc nhở con cháu biết về tổ tông nguồn cội, đến gắn kết mối liên hệ tình làng nghĩa xóm, cộng đồng dân cư, tối lửa tắt đèn có nhau, cùng giúp nhau lúc khó khăn, hoạn nạn.

   Bởi vậy, hàng ngàn hộ dân ở vùng đất bán sơn địa Sơn Mỹ nhiều năm nay đã tự nguyện hưởng ứng phong trào nâng cao đời sống văn hóa ở khu dân cư trong xây dựng nông thôn mới do địa phương phát động. Nhất là việc học hành của con cháu được tất cả các gia đình chú trọng, tạo điều kiện tốt nhất có thể. Nhiều người cao niên ở đây nói rằng: “Đời cha ông vì chiến tranh bôn ba loạn lạc, lam lũ mưu sinh, việc học dở dang; nhưng chúng tôi cố gắng giữ gìn truyền thống hiếu học, dạy bảo con cháu vượt khó khăn vươn lên, trau dồi kiến thức, học hành tiến bộ để có điều kiện cải thiện cuộc sống gia đình, góp phần xây dựng quê nhà”.

   Biết bao người con của Sơn Mỹ được ông bà, cha mẹ chắp cho đôi cánh vươn tới những ước mơ đến lớp đến trường, vào giảng đường đại học, nay đã thành đạt trên bước đường lập thân lập nghiệp. Ở Sơn Mỹ nói đến việc học không thể không nói đến việc xây dựng văn hóa đình làng. Bởi văn hóa đình làng là cái nôi ươm mầm cho con cháu từ bậc tiểu học, động viên con em vượt khó vươn lên học hành, định hướng tương lai. Xuyên suốt 4 thôn của xã có khoảng 25 làng có đình làng đan xen nhau trong việc thờ cúng tâm linh tín ngưỡng; cùng với các tôn giáo sống hòa quyện trong cộng đồng dân cư, tạo sự chuyển biến tích cực trong đoàn kết thực hiện tốt gia đình hiếu học, cộng đồng học tập và phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư. Đình làng đôi khi còn là nơi trao học bổng cho con em nghèo hiếu học vào dịp “việc làng” mỗi năm.

   Ngày nay, ở vùng quê Sơn Mỹ không chỉ với tinh thần hiếu học giúp nhiều em đỗ đạt học vị cao, vinh danh quê nhà, cống hiến cho đất nước, xã hội; mà người dân ở đây còn chung tay xây dựng xã nhà ngày càng khởi sắc. Hàng chục tuyến đường liên thôn, liên xóm trong xã được bê tông xi măng từ mô hình “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, đường làng ngõ xóm đã thông thoáng sạch đẹp, thuận tiện giao thông đi lại, vận chuyển nông sản, hàng hóa; các cháu cũng được tung tăng đến trường trau dồi con chữ. Nhiều ngôi nhà dân được xây khang trang, đẹp đẽ, có điện năng lượng mặt trời thắp sáng hàng đêm trước cổng nhà, ngõ xóm, tạo nét ấm áp bình yên nơi thôn xóm. Xã đã có nhà văn hóa ven quốc lộ 55, trường trung học cơ sở, hai trường tiểu học, trường mẫu giáo đúng chuẩn, tạo điều kiện cho người dân sinh hoạt văn hóa, hàng ngàn con em học tập nối tiếp truyền thống hiếu học bao đời nay trên vùng đất bán sơn địa này. Sơn Mỹ đã được UBND tỉnh công nhận xã Nông thôn mới từ 6 năm trước, nay đang hướng tới chuẩn Nông thôn mới nâng cao.