Bữa giờ không thấy, hôm nay không dưng tôi lại thấy một bà cụ ngồi bán ốc bươu ngay mép cổng cơ quan. Vừa dắt xe ra khỏi cổng, chú bảo vệ đã nhanh nhảu: “Mua kí ốc bươu về hấp sả đi con. Mua ủng hộ bà cụ”. Gì chứ ốc bươu hấp sả là món tủ của tôi. Hồi còn ở quê, má nấu cho tôi ăn suốt. Đứng đợi bà cụ cho những con ốc bươu đen trùi trũi vào túi mà lòng tôi rộn ràng vui, háo hức như hồi còn bé, đứng ở cổng vào mỗi xế trưa đợi quà chợ má về. Nghe lao xao hương ốc dậy đâu đây rất gần.

   Hồi đó, ốc bươu ở quê tôi nhiều lắm. Chúng bám trên cây sung, cây xoài, làm ổ dưới gốc tre, rồi cả ở dưới mé sông. Mùa nước cạn, bưng cái chậu ngang hông, đi dọc bờ sông, chừng khoảng hai đến ba mươi phút là có thể lượm cả chậu ốc đầy. Muốn khỏe re, không tốn sức thì kiếm một miếng xơ mít đặt cạnh mé sông dụ ốc. Ốc bươu là chúa ham mùi mít không loài nào bằng. Sau một đêm, chỉ cần mang chậu ra mà nhặt. Nhắc tới ốc bươu không thể không nhắc tới má. Má tôi nấu ốc bươu ngon hết xẩy. Khi thì má nướng ốc, xào ốc với gừng rồi lại nấu bún riêu ốc. Nhưng có lẽ tôi thích nhấ vẫn là món ốc bươu hấp sả.

   Ốc bươu sau khi bắt về, má đổ toàn bộ vào chậu ngâm trong nước vo gạo. Má còn thả dăm ba quả ớt bổ dọc vào chậu. Ốc thấy cay liền há miệng, bùn nhớt nhả ra sạch sẽ. Xong xuôi má rửa lại bằng nước sạch một lần nữa. Má tiếp tục lấy bàn chải chà lên mai ốc, chà đến khi má cảm thấy yên tâm thì thôi. Mỗi lần làm ốc, tôi phụ má chà vỏ. Má nói, ăn miếng ăn có công sức mình đổ vào trong đó mới thấy ngon. Chứ ngồi không đợi người khác làm đổ miệng thì chẳng ngon chút nào. Má dịu dàng, lồng ghép những bài học từ thơ bé như vậy mà rất nhiều năm sau khi lớn lên tôi mới nhận ra được.

   Má bật bếp, bắc nồi, khom lưng cho ốc đã được rửa sạch vào nồi hấp sơ cùng một thìa muối và phần gừng giã dập, vài lá chanh vò nát để ốc đảm bảo sạch, không bị tanh và thơm ngon. Đợi nồi ốc sôi khoảng hai phút má tắt bếp, vớt ốc ra rổ để ráo. Má lại chuẩn bị tiếp một chiếc nồi đất, nhẹ nhàng lót phía dưới nồi phần sả đập dập, vài lá chanh rồi cho số ốc đã hấp sơ vào, phía bên trên má rải ớt thái sẵn, một chút sả băm nhỏ, thêm ít lá chanh và chút muối trắng rồi hấp chín ốc.

   Trong lúc chờ ốc trong nồi chín má làm nước chấm. Bát nước chấm là cái hồn làm cho món ốc hấp thêm vị ngon đậm đà. Trong bát nước chấm má làm có màu vàng sánh mật ong của nước mắm cá cơm má phơi mấy mùa nắng, có vị nồng của tỏi, có vị thơm thơm của lá chanh, có vị cay cay của ớt, có hương tinh tế lá sả và một chút ngọt ngào từ đường. Má sợ các con đau bụng, má cẩn thận thái thêm những sợi gừng vào bát nước chấm. Tay má thoăn thoắt làm một cách gọn lẹ, bát nước chấm cũng dậy mùi hương theo nồi ốc đang nghi ngút khói trên bếp.

   Người tuềnh toàng làm ốc hấp với bát nước chấm thế là xong nhưng với má dường như mọi thứ cần phải chỉn chu mới hoàn hảo. Ngoài bát nước chấm má còn chuẩn bị rau thơm, một ít dưa leo và chuối xanh. Với chuối xanh má lột vỏ, ngâm qua nước muối cho bớt chát, nhỏ thêm vài giọt nước cốt chanh. Còn dưa leo má rửa sạch thái lát trộn lẫn với rau thơm để ra rổ cho ráo.

   Nồi ốc hấp chín rồi, má nhắc ra khỏi bếp, khói vẫn nghi ngút tỏa ra. Đàn con xúm xít bên nồi ốc, hít hà cho đã hương ốc dậy mùi thơm thơm mùi sả. Bấy nhiêu thôi, khi nghĩ đến tôi cũng thèm đến nhỏ dãi rồi. Ăn ốc hấp phải ăn nóng mới ngon, mới giữ được hết những gì tinh túy của ốc mà tạo hóa đã ban tặng. Đàn con ngồi bên má, được má lấy từng con ốc, dùng gai chanh, gai bưởi khéo léo lôi từng con ốc ra. Đàn con đón lấy phần ốc từ má, nhẹ nhàng chấm vào bát nước chấm đang sóng sánh thơm nồng. Lúc đưa ốc vào miệng không quên bỏ thêm một vài cọng rau thơm, miếng dưa chuột và miếng chuối xanh nhai nhồm nhoàm. Đàn con vừa ăn vừa hít hà, sả thấm vào từng con ốc đã đời. Thịt ốc bươu vừa dai, vừa giòn, sần sật lại thanh mát. Ăn con nào xong, lại cầm ngay vỏ ốc chao vào nồi múc một miếng nước húp cái rột. Người ta nói nhạt như nước ốc nhưng tôi thấy ngọt gì đâu. Còn má lâu lâu mới lể cho mình một con, nhìn đàn con ăn cứ tủm tỉm cười hạnh phúc.

   Mới đó vậy mà gần hai mươi năm trôi qua. Ngồi ăn món ốc bươu mình làm mà nước mắt tôi cứ trào dâng. Năm năm trước má tôi đã trở thành người thiên cổ, đến một nơi xa xôi. Giờ về quê cũng chẳng ai nấu cho tôi món ốc bươu hấp sả nữa rồi. Chao ôi là nhớ! Món ốc bươu hấp sả của má thuở nào.