N gày 28 -2 - 2023, nhà văn Nguyễn Thị Kim Hòa (Phan Rang) được Hội Nhà văn Việt Nam tôn vinh bằng Giải thưởng Nhà văn nữ ấn tượng năm 2022. Chia vui với nhà văn Nguyễn Thị Kim Hòa và Hội VHNT Ninh Thuận, tạp chí Văn nghệ Bình Thuận xin gửi đến bạn đọc bài viết của nhà văn Bích Ngân. 

   Gần 15 năm làm việc ở một nhà xuất bản chuyên xuất bản những ấn phẩm văn hóa văn nghệ, công việc khiến tôi hăm hở là tìm kiếm, phát hiện được những cây bút văn chương. Tủ sách văn học 8X của Nxb Văn hóa Văn nghệ được ra đời cũng từ mong muốn được giới thiệu tác phẩm của những tác giả trẻ có năng lực văn chương trên mọi miền đất nước.

   Tủ sách văn học 8X qua ba lần ra mắt bạn đọc, đã giới thiệu được nhiều gương mặt mới của văn chương. Nhiều cây bút trở thành Hội viên Hội Nhà văn TP.HCM, Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam và đang sung sức sáng tạo. Trong số đó, Nguyễn Thị Kim Hòa nổi bật và tỏa sáng về nghị lực, tài năng, phẩm hạnh.  

   Với “Nho đắng”, tập truyện ngắn đầu tay xuất hiện ở lần ra mắt thứ hai của Tủ sách văn học 8X đến truyện dài “Nơi cơn lũ chưa qua” ở lần ra mắt kế tiếp, Nguyễn Thị Kim Hòa đã thể hiện được khả năng văn chương của mình. Hai năm sau, với truyện ngắn “Nắng quái Tây Nam Thành” Nguyễn Thị Kim Hòa khẳng định mình là cây bút tài năng.

   “Nắng quái Tây Nam Thành” Nguyễn Thị Kim Hòa viết ở trại viết tại Biên Hòa, Đồng Nai do Tạp chí Văn nghệ Quân đội tổ chức. Tôi cũng tham gia trại viết cùng với Hòa và nhiều cây bút khác. Dự trại viết, Kim Hòa không khỏe. Những cơn đau về thể chất theo chu kỳ lại hành hạ Hòa. Có lần Hòa không thể cùng các thành viên trại viết đi thực tế. Lần đó tôi không đi theo đoàn mà ở lại với Hòa. Hòa đau đến độ không nằm được trên giường, phải trải chiếu nằm dưới nền gạch. Hòa lăn lộn, Hòa cắn răng, Hòa ràng rụa nước mắt, chịu đựng. Vậy mà, khi cơn đau vừa đi qua, Hòa cố cười, động viên tôi: “Em không sao đâu, chị đừng lo…”. Trong cơn đau giày vò, Nguyễn Thị Kim Hòa hoàn tất bản thảo hơn 6 ngàn chữ. Tôi nhớ, khi đọc xong truyện ngắn “Nắng quái Tây Nam Thành”, tôi ôm chặt Hòa…

   Bằng bút pháp, bằng ngôn từ, bằng ưu tư trí tuệ và nội lực văn chương, Nguyễn Thị Kim Hòa dựng lại một thời khắc quá khứ và khắc họa tính cách những nhân vật lịch sử. Đó là những khoảnh khắc kiêu hùng mà nữ tướng Bùi Thị Xuân sắp bị hành quyết. Pháp trường nung sôi sùng sục dưới những cơn nắng quái. Nguyễn Ánh, Dã tượng, binh khí, máu, nước mắt, bi phẫn, hận thù…Một truyện ngắn ám gợi. Từng dòng chữ như đá tảng, từng chuyển động của tâm can, từng nhát cứa giáo gươm, của nắng quái, cứ làm lồng ngực người đọc căng cứng, buốt nhói…

   Sau “Nắng quái Tây Nam Thành”, cũng trong thể trạng thường trực ốm đau, Nguyễn Thị Kim Hòa viết tiếp một loạt truyện ngắn và đoạt giải nhất của Cuộc thi truyện ngắn năm 2013- 2014 của Tạp chí Văn nghệ Quân đội; rồi Hòa đoạt tiếp, cũng giải nhất cuộc vận động sáng tác Văn học thiếu nhi Việt Nam - Đan Mạch 2013-2015. Cho tới nay, nếu liệt kê hết các giải thưởng văn học mà Nguyễn Thị Kim Hòa đoạt được, sẽ phải khá dài. Năm 2021, Nguyễn Thị Kim Hòa được Fober Việt Nam chọn là 1 trong 20 gương truyền cảm hứng. Hòa là một minh chứng “rằng giới hạn là chính là ‘không có giới hạn nào’ nhờ tinh thần dấn thân, lòng đam mê, sự tập trung và nghị lực của họ”.

   Và có lẽ không phải chờ đến các giải thưởng văn học có giá trị hay những giải thưởng tôn vinh nghị lực và truyền cảm hứng, ngay “Nơi cơn lũ chưa qua” (một tác phẩm mà tác giả phải chịu “sức ép” về thời gian của Nhà xuất bản, Nguyễn Thị Kim Hòa hoàn tất nó trong 3 tháng, trong bệnh tật hành hạ triền miên), một truyện dài, tuy không thật dài về lượng chữ nhưng đã dày dặn về nỗi đau chồng chất của những kiếp người. Những người đàn bà, những đứa trẻ của “Nơi cơn lũ chưa qua” vẫn tiếp tục chịu đựng những cơn lũ của thiên tai, của cuộc đời ở vùng đất nắng như rang gió như phang.

   Nguyễn Thị Kim Hòa sáng tạo cho mình một thế giới nội tâm đa dạng, ngôn từ chắc lọc mà phong phú. Bút pháp Hòa xê dịch và biến ảo theo từng trạng huống. Tính cách nhân vật từ truyện ngắn, truyện dài, truyện viết cho người lớn, viết cho thiếu nhi của Nguyễn Thị Kim Hòa khi dữ dội, gân guốc, xù xì khi mềm mại, dịu dàng, ấm áp. Ngay cả những thân phận khốn cùng, chất ngất nỗi đau vẫn không thiếu lòng nhân ái, bao dung.

   Và đằng sau nhân vật của Hòa, còn chính là Hòa và niềm tin của Hòa vào trang viết, vào con người. Hòa từng bộc bạch: “Điểm chung của điều tôi viết ra là hi vọng.Tôi tin sức mạnh của hi vọng, như luôn tin vào ánh sáng của thiện lương. Trong đa số sáng tác, tôi gởi gắm hi vọng của chính tôi: Hi vọng vượt thoát khó khăn và hi vọng về con người”.

   Với niềm tin đó, hi vọng đó, Nguyễn Thị Kim Hòa đang sống và viết bằng tất cả phẩm hạnh của một tài năng.